ਕਿਸੇ ਪੁਛਿਆ ਮੈਨੂੰ
ਨੀਰੋ ਨੂੰ ਮਰੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲ ਕੁ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ?
ਤੇ ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਸਾਂ
ਕਿ ਨੀਰੋ ਮਰਿਆ ਕਦੋਂ ਸੀ?

ਜਦੋਂ ਨਿਠਾਰੀ
ਮਿਹਨਤਕਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ
ਠਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਜਦੋਂ ਕੰਧਮਾਲ
ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਬਰਫ਼ ਥੱਲੇ
ਜਲ਼ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਤੇ ਜਦੋਂ ਧਰਨੇ ਤੇ ਬੈਠੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਦਾ
ਮੰਚ ਤੇ ਬੈਠਾ ਦੁਰਯੋਧਨ
ਚੀਰਹਰਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਉਦੋਂ ਮੈਂ
ਇੱਕ ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਕਵੀ ਦੀ ਖਿੱਪ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਤੇ ਦੈਵੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਬਿੱਠ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਬੁਰਜ਼ੂਆਜੀ ਦਾ ਹਿੱਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਜਦੋਂ ਲੋੜ ਸੀ
ਮੱਧਵਰਗ ਦੇ ਮੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾਂਦੇ
'ਖੋਲ' ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ
ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬੁਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦਾ
'ਮਖੌਟਾ' ਨੋਚਣ ਦੀ
ਘਰ ਘਰ ਹੋ ਰਹੀ 'ਕਰੂਜ਼ਰ ਸੋਨਾਟਾ'
ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਰੋਕਣ ਦੀ
ਐਨ ਉਸੇ ਸਮੇਂ
ਮਹਾਨ ਆਤਮਾਵਾਂ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਮੇਰਾ ਭੱਦਾ ਸ਼ਬਦ ਚਿਤਰ ਛਪ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਦੂਰ ਕਿਤੇ ਹਨੇਰੇ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ 'ਕਾਫ਼ਰ ਮਸੀਹਾ' ਮਰ ਖੱਪ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਰਾਪਤੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਮੰਤਰੀ ਨਾਲ਼ ਮੇਰਾ ਯਾਰਾਨਾ ਪੱਕ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਮੈਂ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਸੀ
ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ
ਕਿ ਨੀਰੋ ਰੋਮ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲ਼ਾ ਸੀ?

ਜਦੋਂ
'80% ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਭੁੱਖੇ ਸੌਂਦੇ ਹਨ'
ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਛਪ ਰਹੀ ਸੀ
ਕਰੋੜਾਂ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ਾਂ ਦੀ ਛਾਂਟੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ
ਸਵਾਸਤਿਕ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੂੰ
ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੱਥੇ ਤੇ
ਦਾਗ਼ਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ
'ਖੱਪ ਪੰਚਾਇਤਾਂ' ਖੱਪ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ
'honor killing' ਰਿਵਾਜ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਉਸ ਵਕਤ ਜਦੋਂ
ਮੈਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਸੜਕ ਤੇ
ਗਰਜਵੇਂ ਨਾਹਰੇ ਲਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ
ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਮਸੂਰੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ
ਬਖਸ਼ੀਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ
ਬਕਾਰਡੀ ਦੇ ਸਰੂਰ ਵਿੱਚ ਝੂੰਮਦਾ ਹੋਇਆ
'post modernism' ਦੀ
ਜੁਗਾਲੀ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ
ਕਵਿਤਾ ਪਾਠ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਦੀ
ਸ਼ਾਦੀ ਭਰਦਾ ਹੋਇਆ
ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਕਿਉਂਕਿ
ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉੱਥੇ ਜੋ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਮੈਨੂੰ
'ਬਰੈਖਤ' ਵਾਂਗ
ਕੰਨ ਪਾੜਵੀਂ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ
"ਤੂੰ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਨਾਜ਼ਾਇਜ ਔਲਾਦ ਹੈਂ
ਤੂੰ ਨੀਰੋ ਹੈਂ !"
*Amrit*

'ਖੋਲ'....name of story by Russian great Anton Chekhov

'ਮਖੌਟਾ'...again the name of story by Anton Chekhov
...both these stories bring out the hypocrisy of the middle class and intelligentia.

'ਕਰੂਜ਼ਰ ਸੋਨਾਟਾ'...a short novel by Russian novelist Leo Tolstoy, regarding the conditions of human relations especially between man & women and marriage.. it is equal to lifting a sewer manhole and let all feel how bad it smells... Please read if you can.. as you can buy books...

'ਕਾਫ਼ਰ ਮਸੀਹਾ'... a biographical novel by a Barnala based writer on the life of Leo Tolstoy who is the mission of bringing out the private life of russian writers and for whom their work for society and massage in their writings is much less important than their love-affairs.. i got to read his 'great' work on Anton Chekhov and i did not dared read the others...
'ਬਰੈਖਤ'.... Berltolt Brecht, the great German marxist, drama writer & director, pioneering the marxist school of drama, applied dialectical materialism in the field of drama and proletarian theatre...also a great poet and also written novels and short stories.. Has to leave Germany during the time of Nazi Rule..