ਪਿੰਡ ਦੀ ਜੂਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਿਆਂ,
ਨਹਿਰ ਤੋਂ ਪਰਲੇ ਪਾਸੇ,
ਖੜੇ ਸਫ਼ੈਦਿਆਂ ਦੇ ਝੁੰਡ ਵਿੱਚ,
ਹੱਡਾਂ-ਰੋੜੀ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘਦਿਆਂ,
ਐਨੀ ਸੜਿਆਂਦ ਆਉਂਦੀ,
ਕਿ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ |
ਮੈਂ ਕਾਹਲੀ-ਕਾਹਲੀ ਸੈਕਲ ਦੇ ਪੈਡਲ ਮਾਰਦਾ,
ਤੇ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਆਉਂਦਾ, ਮਾਸ ਚੂੰਡਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਕੁੱਤੇ,
ਇੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਰਾਂ..
ਪਰ ਅੱਜ ਫ਼ੇਰ ਓਹੀ ਹੱਡਾਂ-ਰੋੜੀ,
ਜੀਹਨੂੰ ਦੂਰ ਕਿਤੇ ਛੱਡ ਆਇਆ ਸੀ,
ਹੁਣ ਚਾਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਵੀ ਭੱਜ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ,
ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲਿਖਿਆ ਬੋਰਡ,
ਜੋ ਸਾਡੀ ਕਹਿਣੀ ਤੇ ਕਰਨੀ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ,
“ਇੱਥੇ ਲਿੰਗ ਨਿਰਧਾਰਨ ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ” ..
ਜਦੋਂ ਦੇਖਦਾਂ ਉਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਕੂੜੇ-ਦਾਨ,
ਵਿੱਚ ਦਿਸਦੇ ਕੁੱਝ ਅਣ-ਉਘੜੇ ਨਕਸ਼,
ਇਨਸਾਨੀ ਜਿਸਮਾਂ ਦੀ ਸੜਿਆਂਦ,
ਜਿਉਂ ਇਖ਼ਲਾਕ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੇ ਕਾਲਖ਼,
ਦੋ ਪੋਲੇ-ਪੋਲੇ ਹੱਥ,
ਜਿੰਨਾਂ ਕਦੇ ਬੰਨਣੀ ਸੀ ਵੀਰਾਂ ਹੱਥ ਰੱਖੜੀ,
ਜਿੰਨਾਂ ਕਦੇ ਬਣਨਾ ਸੀ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਬੁੱਤ-ਘਾੜੇ,
ਸ਼ਾਇਦ ਇਹਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਦਿਆਨਤਦਾਰੀ ਦੇ ਬੀਜ,
ਜਿਹਨਾਂ ਬਣਨਾ ਸੀ ਕਿਸੇ ਵਿਹੜੇ ਦੀ ਡੇਕ|
ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਹੱਕ ਦੇਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਅਸੀਂ,
ਕਦੇ ਦੋਗਲੇਪਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਵਾਂਗੇ,
ਜਾਂ ਫ਼ੇਰ ਬਣਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ ਇੰਜ ਹੀ ਹੱਡਾਂ-ਰੋੜੀਆਂ…!
|